نانوذراتی که ژن‌درمانی را مستقیماً به ریه‌ها می‌رسانند
تاریخ انتشار: ۱۴ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۴۸۶۴۶
ایجاد درمان‌های موثر برای بیماری‌های ژنتیکی ریه مانند «فیبروز سیستیک» (Cystic fibrosis) چالش‌برانگیز است، اما شاید این چالش زیاد ادامه نداشته باشد، زیرا دانشمندان سعی دارند نوع جدیدی از نانوذره را توسعه دهند که می‌تواند فناوری ویرایش ژن را مستقیماً به ریه‌های موش منتقل کند.
با نقشه‌برداری از ژنوم انسان و مطالعات گسترده ژنوم که جهش‌های ژنتیکی تعریف‌شده را با بیماری‌های شناخته‌شده مرتبط می‌سازند، تمرکز بسیاری از پژوهش‌ها بر توسعه ژن‌درمانی برای هدف قرار دادن علل ژنتیکی بیماری بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
«آران‌ای پیام‌رسان» (mRNA) یک عامل درمانی نسبتا جدید است که برای پیشگیری و درمان برخی بیماری‌های ژنتیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما آران‌ای پیام‌رسان برای داشتن عملکرد مؤثر در بدن، به یک سیستم انتقال پایدار نیاز دارد که از آن در برابر تخریب محافظت کند و به آن امکان دهد که به سلول‌ها وارد شود تا محموله‌های تغییردهنده ژن را به مقصد برساند.
نانوذرات ثابت کرده‌اند که روش موثری برای انتقال دادن آران‌ای پیام‌رسان هستند. در هر حال، انتقال نانوذرات حامل آران‌ای پیام‌رسان نیز چالش‌های خود را دارد. رساندن آن به قسمت درستی از بدن و عدم تأثیرگذاری بر سایر اندام‌ها می‌تواند یک مشکل باشد.
نانوذرات تزریقی محصورشده در یک کُره لیپیدی، پیشتر مؤثر بوده‌اند. آنها نشان دادند که از تخریب آران‌ای پیام‌رسان جلوگیری می‌کنند و توانایی هدف‌گیری سلولی را بهبود می‌بخشند.
پژوهشگران دانشگاه «ام‌آی‌تی» (MIT)، نانوذره لیپیدی امیدوارکننده‌ای را ابداع کرده‌اند که ریه‌ها را هدف قرار می‌دهد تا بتواند آران‌ای پیام‌رسان تغییردهنده ژن را به مقصد برساند.
پژوهشگران، نانوذراتی را ابداع کردند که شامل یک سرگروه با بار مثبت است که به ذرات کمک می‌کند تا با آران‌ای پیام‌رسان دارای بار منفی تعامل داشته باشند و یک دنباله لیپیدی بلند که به عبور ذرات از غشای سلولی به درون سلول کمک می‌کند. آنها پیش از شناسایی ساختار نانوذراتی که می‌توانند به ریه‌ها برسد، ۷۲ سرگروه و ۱۰ دنباله لیپیدی با ساختار‌های شیمیایی متفاوت را آزمایش کردند.
هنگامی که ساختار نانوذرات لیپیدی موثر پیدا شد، پژوهشگران آن را روی موش‌ها آزمایش کردند. آنها دریافتند که با استفاده از روشی به نام «القای داخل تراشه» (Intratracheal instillation) می‌توانند این نانوذرات را برای انتقال دادن آران‌ای پیام‌رسان رمزگذار اجزای ویرایش ژن کریسپر به ریه‌های حیوانات به کار ببرند که امکان کنترل دوز بیشتری را نسبت به استنشاق فراهم می‌کند.
اجزای منتقل‌شده، یک سیگنال توقف رمزگذاری‌شده ژنتیکی را قطع کردند، ژن یک پروتئین فلورسنت سبز را روشن کردند و به پژوهشگران امکان دادند تا تعیین کنند که چند درصد از سلول‌های ریه، آران‌ای پیام‌رسان را با موفقیت بیان کرده‌اند.
پژوهشگران دریافتند که پس از یک دوز آران‌ای پیام‌رسان، حدود ۴۰ درصد از سلول‌های اپیتلیال ریه، فرآیند «ترافرست» (Transfection) را پشت سر گذاشتند. ترافرست، فرآیند وارد کردن مواد ژنتیکی به سلول است. دو دوز آران‌ای پیام‌رسان، این آمار را به بیش از ۵۰ درصد و سه دوز به ۶۰ درصد افزایش داد. هر یک از سلول‌های اپیتلیال که برای درمان بیماری ریه کلیدی هستند، فرآیند ترافرست را تا حدود ۱۵ درصد پشت سر گذاشتند.
«بوون لی» (Bowen Li)، پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: این بدان معناست که سلول‌هایی که ما قادر به ویرایش آنها بودیم، واقعا سلول‌های مورد نظر برای بیماری ریه هستند. این لیپید می‌تواند ما را قادر سازد تا آران‌ای پیام‌رسان را بسیار موثرتر از هر سیستم تحویل دیگری که تاکنون گزارش شده است، به ریه برسانیم.
استفاده از نانوذرات لیپیدی به جای «ویروس مرتبط با آدنو» (AAV) که روش دیگری برای ارائه ژن‌درمانی است، یک مزیت متمایز را ارائه کرد. اگرچه روش AAV موثر است، اما یک واکنش ایمنی را در بدن ایجاد می‌کند و به همین دلیل نمی‌توان آن را به طور مکرر روی یک شخص به کار گرفت. نانوذرات لیپیدی، واکنش ایمنی ایجاد نمی‌کنند و به همین دلیل، در صورت نیاز می‌توان چندین دوز تجویز کرد.
به علاوه، پژوهشگران دریافتند که نانوذرات جدید به سرعت تجزیه می‌شوند و ظرف چند روز از ریه‌ها پاک می‌شوند. در نتیجه، خطر التهاب را کاهش می‌دهند. این نانوذرات را می‌توان در آینده برای اصلاح جهش ژنتیکی که عامل بروز فیبروز سیستیک و سایر بیماری‌های ژنتیکی ریه است، مورد استفاده قرار داد.
دنیل اندرسون، از پژوهشگران این پروژه گفت: این نخستین نمونه از تحویل بسیار کارآمد آران‌ای به ریه‌های موش است. ما امیدواریم که بتوان از این روش برای درمان یا ترمیم طیف گسترده‌ای از بیماری‌های ژنتیکی از جمله فیبروز سیستیک استفاده کرد.
این گروه پژوهشی در حال کار کردن روی پایدارتر کردن نانوذرات جدید هستند تا بتوان آنها را از طریق یک نبولایزر استنشاق کرد یا با یک واکسن آران‌ای پیام‌رسان که مستقیما به ریه‌ها فرستاده می‌شود، مورد استفاده قرار داد.
منبع: نیواطلس
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی بهداشت و درمانمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: ژن درمانی بیماری ژنتیکی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۴۸۶۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش ۶ سال به طول عمر با این سبک زندگی
نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که یک سبک زندگی سالم می‌تواند خطر ژنتیکی مرگ زودهنگام را تا ۶۲ درصد کاهش دهد.
به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از سی‌ان‌ان، دکتر ژو لی (Xue Li)، رئیس دانشکده بهداشت عمومی در دانشکده پزشکی دانشگاه ژجیان در چین، گفت با تغییر سبک زندگی و پیروی از یک سبک زندگی سالم، خطر مرگ زودهنگام می‌تواند تا حدود ۶۲ درصد در افراد دارای استعداد ژنتیکی کاهش یابد.
بسیاری از مطالعات ارتباط بین سبک زندگی سالم و طول عمر را نشان داده‌اند و برخی دیگر بر مولفه ژنتیکی در طول عمر تاکید کرده‌اند، اما گزارشی که در نشریه «بی ام جی اویدنس بیسد مدیسین» (BMJ Evidence Based Medicine) منتشر شد، چگونگی تاثیر این دو را بررسی کرده است.
افزایش ۶ سال به طول عمر با سبک زندگی سالمدکتر علاءالدین شادیاب، دانشیار بهداشت عمومی و پزشکی در دانشگاه «کالیفرنیا سن دیگو» که در این تحقیق شرکت نداشت، گفت که این مطالعه با داده‌های بیش از ۳۵۰ هزار نفر و اطلاعات مربوط به ژنتیک، تحصیلات، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و سابقه بیماری آنها، دارای روش شناسی قوی بود.
در جریان این مطالعه، محققان به هر فرد یک نمره «خطر پلی ژنتیکی» دادند، که نمره‌ای است که حجم زیادی ازانواع مختلف ژن‌های متعددی را که بر طول عمر انسان تاثیر می‌گذارند ترکیب می‌کند. شرکت کنندگان در این مطالعه همچنین بر اساس نحوه رعایت اصول سبک زندگی سالم نمره‌ای دریافت کردند و سپس محققان به طور متوسط وضعیت سلامت آنها را به مدت ۱۳ سال مورد پیگیری قرار دادند تا مشخص شود این افراد عمر کوتاه، متوسط یا طولانی دارند.
این داده‌ها نشان می‌دهد که همه افراد، صرف‌نظر از خطرات ژنتیکی‌شان، در صورت داشتن سبک زندگی ناسالم، ۷۸ درصد بیشتر احتمال دارد که زودتر بمیرند. دکتر ژو لی، که همچنین مدیر موسسه ملی علوم داده در دانشکده بهداشت و پزشکی دانشگاه ژجیان است، گفت: افرادی که هم خطر ژنتیکی برای یک عمر کوتاه و هم سبک زندگی ناسالم دارند، دو برابر بیشتر از افرادی که خطر ژنتیکی ندارند و سبک زندگی سالم‌تری دارند، زودتر می‌میرند.
داده‌ها نشان می‌دهد افرادی که در معرض خطر ژنتیکی قرار دارند می‌توانند با یک سبک زندگی سالم، طول عمر خود را تا ۵.۵ سال افزایش دهند.
عوامل معکوس کننده مرگ زودهنگاماین مطالعه مشاهده‌ای بود، به این معنی که می‌توانست ارتباط‌ها را تعیین کند، اما نمی‌توانست با اطمینان بگوید که این رفتار‌ها علت مستقیم تغییرات در طول عمر هستند. اما محققان توانستند چهار عامل را شناسایی کنند که بیشترین تأثیر را بر معکوس کردن خطر مرگ زودهنگام دارند.
لی گفت: این مطالعه یک ترکیب سبک زندگی بهینه شامل چهار عامل سبک زندگی: عدم مصرف سیگار، فعالیت بدنی منظم، مدت زمان خواب کافی و رژیم غذایی سالم را شناسایی کرده که مزایای بهتری برای افزایش طول عمر انسان ارائه می‌کند.
خواب کافی در این مطالعه هفت تا هشت ساعت در شب تعریف شد. دستورالعمل‌های فعلی فعالیت بدنی در آمریکا حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط و دو روز تمرین قدرتی در هفته را برای بزرگسالان توصیه می‌کند.
چطور سبک زندگی سالم داشته باشیم؟بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند رژیم غذایی مدیترانه‌ای برای داشتن زندگی سالم‌تر و طولانی‌تر، گزینه مناسبی است، رژیم مدیترانه‌ای سبکی از غذا خوردن است که بر پخت و پز مبتنی بر گیاه تمرکز دارد و اغلب غذا‌های آن حاوی میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، لوبیا، دانه‌ها و روغن زیتون است. در این رژیم غذایی از گوشت قرمز کم استفاده می‌شود.
وقتی نوبت خواب کافی می‌رسد، اگر نمی‌توانید هفت یا هشت ساعت بخوابید، سعی کنید یک روال خواب ایجاد کنید، زمانی که نمی‌توانید بخوابید از رختخواب خارج شوید و اتاق خواب را خنک و تاریک نگه دارید.
اگر تلاش کرده‌اید و نتوانسته‌اید یک برنامه ورزشی بسازید که می‌توانید به آن پایبند باشید، آن را به بخشی از برنامه روزمره خود تبدیل کنید، به آرامی شروع کنید و فعالیتی را انتخاب کنید که از آن لذت می‌برید.
کانال عصر ایران در تلگرام
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند